MS: Inleiding
MS is een chronisch neurologische ziekte, waarbij de omhulling van de zenuwcellen door een vetlaagje, het myeline, langzaam uiteenvalt door een chronische aanval op deze omhulling door het eigen lichaam. Daarom wordt MS een auto-immuunziekte genoemd. Alle moderne therapieën zijn gericht op het tegengaan van deze aanval. Zo leidt bijvoorbeeld Copaxone de aanval van het lichaam af van dit myeline. En de interferonen zoals Avonex en Rebif remmen eveneens de afweer van het eigen immuunsysteem op het zenuwstelsel. De effectiviteit van deze behandelingen zijn echter nog niet wat de patiënt zou willen. Zelfs tussen deze stoffen bestaan verschillen in de effectiviteit. Inzet van acupunctuur als een complementaire behandelwijze bij MS kan dan ook zinvol zijn.
MS kan je niet genezen met acupunctuur! In de USA gebruikt 20% van de MS patiënten acupunctuur en dat is daarmee één van de meest voorkomende complementaire behandelvormen bij deze aandoening.[i] Acupunctuur kan een waardevolle bijdrage leveren naast de normale medische behandeling van MS. In een recent boek over de waarde van complementaire geneeskunde bij de behandeling van MS wordt gesteld dat acupunctuur een prominente plaats inneemt, relatief goedkoop is en vermoedelijk bij vele patiënten de kwaliteit van leven kan verbeteren.[ii]
Wat vertellen we onze patiënten?
Wij vertellen onze patiënten altijd dat als je vele jaren MS hebt, de ziekte meestal al voor de symptomen begonnen is met het ondermijnen van het zenuwstelsel. Dat bij een chronische ziekte als MS acupunctuur kan helpen bij het hervinden van een nieuwe balans, maar dat dat wel een bepaalde doorzetting eist. Er komen soms patiënten bij ons die verwachten dat binnen enkele behandelingen de rolstoel aan de kant gezet kan worden. Soms zijn er minstens 8 behandelingen nodig om te voelen of de acupunctuur aanslaat. Maar het komt ook voor dat al meteen na de eerste behandeling de pijn bijvoorbeeld goed reageert. Sommige van onze patiënten hebben hun ervaringen met de behandelingen bij ORES aan het papier toevertrouwd: de individuele beschrijvingen, om andere patiënten een indruk te geven van wat de behandeling voor hen betekend heeft.
Neuroacupunctuur kan bij MS-patiënten de integratie van het aangedane lichaamsdeel in het geheel bevorderen. Verder kan neuroacupunctuur therapeutische effecten hebben op symptomen zoals:
Wel blijkt dat sommige symptomen, zoals bijvoorbeeld coördinatieproblemen, moeilijker te behandelen te zijn dan andere symptomen.
De individuele patiënt merkt vrij direct of neuroacupunctuur effect heeft op enkele van deze symptomen. Soms is dat direct inderdaad bij de eerste behandeling het geval. Vooral omdat wij acupunctuur combineren met enkele andere technieken, valt het patiënten relatief snel op dat de behandeling aanslaat. Meestal adviseren we, zoals we reeds vertelden, bij MS 6-8 behandelingen om duidelijk te zien of de behandeling de patiënt goed helpt. Dit is iets meer dan normaal, omdat we dus ook andere technieken inzetten en de patiënt oefeningen meegeven om een beter contact met het eigen lichaam te krijgen, waardoor wat meer tijd nodig is. Als de behandeling aanslaat adviseren we meestal na ca 10-14 behandelingen om de tijd tussen de behandelingen te verlengen tot 2 weken en tenslotte zelfs tot nog langer. Dit wordt altijd op individuele basis vastgesteld.
Ook wordt wel naast de gewone acupunctuur en neuroacupunctuur ooracupunctuur gebruikt, om de therapeutische effecten te versterken. [vi] Soms zijn er positieve effecten te zien van het lokaal inspuiten van bepaalde pijnstillende stoffen zoals lidocaïne in acupunctuurpunten op armen en benen. Deze laatste methode is een vorm van Neuraaltherapie. Deze vorm zetten we in speciale gevallen in. Electroacupunctuur kan ook gebruikte worden; belangrijk is dat er recent aangetoond is dat electroacupunctuur ontstekingsremmend kan werken; dit is effect wordt verder besproken op de hier gelinkte wetenschapspagina. Tenslotte gebruiken we een vrij onbekende vorm van acupunctuur, de pols- en enkelacupunctuur, die gericht ingezet kan worden om bijvoorbeeld tintelingen en gevoelsstoornissen in de handen te behandelen.
Acupunctuur in het buitenland
Er zijn in de USA MS verenigingen die informatie verschaffen aan hun patiënten over MS en de rol van acupunctuur. De symptomen die daar genoemd worden als goed reagerend op de behandeling zijn vooral pijn, spasmen (spierkrampen) en verminderde sensibiliteit.[iv] Ook zijn er diverse patiënten die melding maken van hoe zij de duidelijke positieve effecten van acupunctuur bij MS ervaren. (individuele beschrijvingen) Verder heeft het instituut dat in Duitsland werkt met de neuroacupunctuur volgens Yamamoto net als wij ook diverse gevallen gemeld van MS patiënten die goed reageren op deze vorm van acupunctuur.
Cannabis heeft veel positieve effecten bij MS blijkt uit een recent onderzoek dat in een toonaangevend medisch blad werd gepubliceerd. Spasmen namen af en de loopafstand nam toe na gebruik van Cannabis in vergelijking met placebo.
Op de site van de MS vereniging Nederland staat veel actuele informatie over Cannabis, men name over vergoedingen. Meer specifiek over Cannabis gebruik is de site van het Bureau voor medicinale Cannabis.
Het Bureau voor Medicinale Cannabis (BMC) is de organisatie van de Nederlandse Regering die verantwoordelijk is voor de productie van cannabis voor medicinale en wetenschappelijke doelen.
Het Bureau voor Medicinale Cannabis (BMC) geeft aan dat er voor de volgende indicaties een redelijke kans op effect is.
Onderzoek
De effecten van bepaalde vormen van acupunctuur kunnen bij MS patiënten al relatief snel waargenomen worden, ook als deze met behulp van objectieve meetmethoden, zoals de Kurtzke schaal, gemeten worden.[iii] Deze meetmethode is een schaal die de ernst van de symptomen van MS meet en deze schaal wordt internationaal gebruikt om de effecten van geneesmiddelen te meten die ontwikkeld worden voor MS. Naast de gemelde positieve effecten worden bepaalde reacties van het lichaam op acupunctuur, zoals plotseling optredende clonische samentrekkingen van spieren, door sommige acupuncturisten gezien als vroege waarschuwingsignalen voor MS.
Door veel methodologische problemen bij het onderzoek naar de effectiviteit van acupunctuur bij MS zijn grote studies met vele honderden patiënten nog niet opgezet. Een ander probleem is dat dit soort onderzoek bijzonder duur is, het kost vele miljoenen aan Euros en het duurt jaren. Aangezien acupunctuur een soort concurrent is van de geneesmiddelenindustrie, die wel miljoenen kan investeren, is dit geld niet te vinden, tenzij er een sponsor verschijnt. Tot nu toe is dit één van de belangrijkste problemen geweest waarom groot onderzoek naar de effecten van acupunctuur niet uitgevoerd wordt.
Er zijn diverse neurologische en neurobiologische centra in het buitenland die acupunctuur een zinvolle bijdrage vinden als een ondersteunende behandeling bij diverse neurologische syndromen.[v] En bepaalde effecten van acupunctuur worden door neurobiologen verklaard via de veranderingen die de acupunctuur doet ontstaan in de hersenen en in andere delen van het zenuwstelsel. Zo wordt bijvoorbeeld het positieve effect op de pijn wel toegeschreven aan het feit dat acupunctuur het lichaam stimuleert om bepaalde lichaamseigen ontstekingsremmers, de zogenaamde steroïden, af te geven. En ontstekingsremmers worden al heel lang bij MS ingezet om acute verergeringen, vooral het zien, te behandelen.
Neuroacupunctuur bestaat uit een Chinese en een Japanse vorm. De eerste acupunctuurstijl gebruikt lange naalden, die contact maken met de schedelbeenderen; de Japanse vorm is recent ontwikkeld en is subtieler. Deze vorm is gebaseerd het stimuleren van gebieden op de hoofdhuid, die corresponderen met bepaalde lichaamsdelen. Deze vorm is een uitwerking van de zogenaamde microsystemen. Het voordeel van deze acupunctuurvorm is, dat meestal al na enkele seconden duidelijk een verandering in symptomen optreedt: chronische pijnen worden minder, spierkrampen en -trillingen nemen af en soms reageren verlammingen goed. De veranderingen kunnen subtiel zijn, maar zijn soms ook duidelijker waarneembaar. Na de eerste behandeling vindt soms een terugval plaats en de patiënt dient dan ook in het begin van de behandeling regelmatig behandeld te worden.
© ORES 2005
[i] Nayak S, Matheis
RJ, Schoenberger NE, Shiflett SC. Use of unconventional therapies by individuals
with multiple sclerosis. Clin. Rehabil.
2003 Mar;17(2):181-91.
[ii] Allen C. Bowling. Alternative Medicine and Multiple Sclerosis. ISBN 1-888799-52-8
[iii] Gibson RG, Gibson SL. Neural therapy in the treatment of multiple sclerosis. J. Altern. Complement. Med. 1999 Dec;5(6):543-52.
[iv] Hart, B.F.: Cerebral Acupuncture for Foot and Hand Paralysis in Multiple Sclerosis. Am. J. Acupuncture Vol. 2, Oct.-Dec. 1974, pp. 278-282.
[v] Jellinger KA.Principles and application of acupuncture in neurology
Wien Med. Wochenschr. 2000;150(13-14):278-85.
[vi] Hellin R. Multiple sclerosis treatment by means of auriculomedicine
and traditional chinese medicine. Annales du Troisieme Symposium International d'Auriculotherapy et d'Auriculomedicine
2000 Lyon France 26,27,28 May 2000 GLEM
[vii] Yeung HC. Handbook of Chinese Herbs. Rev ed. Brookline, Mass: Redwing Book Co; 1983.; Bensky D, Gamble A. Chinese Herbal Medicine: Materia Medica. Brookline, Mass: Redwing Book Co; 1986.