Chinese Schedelacupunctuur

De Chinese neuroacupunctuur technieken kunnen in het algemeen goed ingezet worden samen met lichaamsacupunctuur.

De Chinese schedelacupunctuur volgens Shunfa maakt geen gebruik van traditionele acupunctuurpunten op de schedel, maar werkt met een aantal zones op het hoofd die corresponderen met de diverse functionele regionen in de hersenen. Verder is de techniek van prikken anders dan bij de lichaamsacupunctuur. De naalden worden ondiep, onder de hoofdhuid ingebracht en er wordt veel vaker gestimuleerd dan bij de klassieke lichaamsacupunctuur het geval is. In China wordt enkele malen gedurende een sessie ruim een minuut lang de naald heel snel rondgedraaid, ongeveer 200 maal per minuut. In het westen gebruiken we voor die stimulatie van de naalden liever electroacupunctuur, omdat anders de acupuncturist snel moe in de handen wordt, en omdat de electroacupunctuur stabielere stimulatie geeft met kleinere kans op een naaldsyncope.

Er is nog een tweede in het Westen bekende vorm van de Chinese schedelacupunctuur, die ontwikkeld is door de acupuncturist Dr. Zhu. Deze vorm sluit meer aan bij de traditionele Chinese acupunctuur, omdat er van de lokalisatie van klassieke acupunctuurpunten op de schedel uitgegaan wordt, zoals bijvoorbeeld het acupunctuurpunt op het hoogste deel van het hoofd, DM 20. Zhu zelf heeft in de USA een kliniek en behandelt samen met collega’s onder andere MS en ALS patiënten.

Bij een beroerte is de behandelfrequentie die voor schedelacupunctuur in China wordt aangeraden meestal een maal per dag of om de dag; een beroerte is een van de meest voorkomende indicaties. In het westen is het realiseren van deze hoge behandelfrequentie erg moeilijk, wij raden om praktische redenen een behandelfrequentie aan van 2 maal per week.

Ontstaan van de schedelacupunctuur

De oorsprong van de schedelacupunctuur is gelegd door Huang Xuelong, die in 1935 de relatie zocht tussen punten op de schedelhuid en de functionele delen van de hersenschors. Er waren in die periode enkele acupuncturisten die dit idee opnamen en vooral bij patiënten met een beroerte probeerden om de hoofdhuid boven de hersendelen die uitgevallen waren te stimuleren, om de genezing te bespoedigen. Dat gaf soms mooie resultaten en in de jaren 70 van de vorige eeuw is door diverse Chinese acupuncturisten aan dit idee verder gewerkt. Er zijn in China aanvankelijk 3 scholen ontwikkeld op basis van het werk van de acupuncturisten Jiao Shunfa, Fang Yunpeng, and Tang Songyan. Terwijl Jiao en Fang probeerden aansluiting te vinden bij de lokalisatieleer van de hersenfuncties met hun projecties op de schedelhuid, bewandelde Tang een klassieke Chinese weg en deelde de hoofdhuid in de 3 zogenaamde verwarmers. Dit zijn hypothetische organen in borst en buik, de bovenste, middelste en onderste verwarmer genaamd, die de organen functioneel omhullen en fungeren als een soort thermostaat van het lichaam. Later is het systeem van Zhu ontstaan; dit systeem is vooral in Amerika populair geworden, vermoedelijk omdat Zhu zijn activiteiten daar verder ontplooide.

Het systeem van Shunfa

 De lokalisatie van de hersenfuncties vormt de basis van de selectie voor de schedelhuidregionen die gebruikt worden. In de afbeeldingen is te zien hoe bijvoorbeeld de motorische, de sensibele, de spraak zones en de extrapyramidale zone gedefinieerd zijn. Deze zones volgen precies de lokalisatie van de hersenfuncties.

Shunfa werkte verder met zijn systeem, en diverse acupuncturisten zijn met dit systeem in China opgeleid. Hij noemde zijn benadering later schedelacupunctuur en recent verscheen een boek van zijn hand met een serie patiëntvoorbeelden.[3]

Het systeem van Zhu

Het minder praktische aspect van Zhu’s schedelacupunctuur is, dat hij lange Chinese naalden in de hoofdhuid brengt, een relatief pijnlijke methode, waarbij de naalden dan 3 tot 24 uur op die plaats blijven zitten.

Zhu zocht aansluiting bij de traditionele Chinese acupunctuurliteratuur zoals die in het klassieke Chinese boek Ling Shu te vinden is. Hierin staat: “ De hersenen vormen de zee van merg. Het bovenste deel ligt direct onder de hoofdhuid, op de vertex als het punt Baihui” (DM 20). In Zhu’s schedelacupunctuur worden diverse zones gedefinieerd ten opzichte van bekende klassieke acupunctuurpunten op de schedelhuid, de belangrijkste daarvan zijn door hem benoemd als de Eding zone, de Dingzhen zone en de Dingnie zone; elke zone wordt door Zhu ook weer verder onder verdeeld. We zullen hier alleen de voor de neuroacupunctuur belangrijkste onderdelen bespreken. Er wordt vaak gesteld dat bij aandoeningen boven de nek aan dezelfde zijde geprikt moet worden, en bij aandoeningen onder de nek contralateraal, maar dit is gebaseerd op theorie en er ontbreekt duidelijke evidentie voor deze in China algemeen gehanteerde aanwijzing.

De 3 voor de neuroacupunctuur belangrijkste zones zijn alle een vinger breed en afgebeeld op de bijgevoegde plaatjes. Behalve de somatotopische lokalisatie in elke zone beveelt Zhu aan om per zone te zoeken naar gevoelige plaatsen, om zo te beslissen waar de naald ingebracht moet worden. Voor de behandeling van het merendeel van de neurologische aandoeningen wordt het systeem van tonificatie gekozen, en wij vertalen dit door het inzetten van 200 Hz electrostimulatie.

Een voorbeeld van een zone bij Zhu is de Eding Zone: 'Ding' betekent top van het hoofd en E (uitgesproken “uh”) is het voorhoofd. Deze zone bestrijkt dus een deel van de schedelhuid van voorhoofd tot de vertex in een vinger brede band vanaf net voor het acupunctuurpunt DM 24 lopend tot DM 20. Deze zone representeert de yin zijde van het lichaam van het perineum tot de vertex, en is onderverdeeld in 4 delen, Eding 1-4. De Eding 1 zone is het voorste deel, even voor DM 24 en wordt gebruikt om hoofd en halsproblemen te behandelen, zoals bijvoorbeeld oogproblemen, maar ook om de geest helder te maken. Eding 4 is het laatste deel van de zone, lopend van DM 21-DM 20 en kan ingezet worden voor menstruatie- en mictiestoornissen. Als de zone ingezet wordt bij de behandeling van neurogene blaasstoornissen, moet centraal in de zone geprikt worden en naar achter gestoken worden.

Er zijn in China veel studies gedaan naar de effecten van de schedelacupunctuur vooral bij verlammingen op basis van een beroerte.[5,6,7,8,9,10] Dit zijn allemaal publicaties op basis van open studies. Het is bijzonder moeilijk om een goed gecontroleerde dubbelblinde placebostudie uit te voeren naar de effecten van de schedelacupunctuurvormen bij beroertes. Dit komt omdat de variabiliteit van klinische beelden bij een beroerte bijzonder groot is, waardoor het vastleggen van positieve effecten in series patiënten methodologisch moeilijk is. Ook is de mogelijkheid om patiënten dagelijks te behandelen kort na de beroerte in het westen minimaal, of zelfs afwezig.

Contra-indicaties